Akademik tez danışmanı ile öğrencinin tez ve proje çalışmalarının tüm evrelerinde, uymaları gereken başlıca etik kurallar aşağıda listelenmiştir.
Akademik Tez Danışmanlarıyla İlgili Etik Kurallar:
- Öğrenciyle ilişkilerinde dürüst, tarafsız davranmalı ve bu davranışlarını öğrenciye yansıtarak ona rehberlik etmelidir.
- Öğrencinin çalışmalarının yürütülmesinden, tamamlanmasından ve içeriğinden en az öğrenci kadar sorumlu olmalı ve öğrencinin çalışmasının her aşamasında bu sorumluluğu paylaşmalıdır.
- Öğrencinin bilimin evrensel ilkelerine ve dürüstlük anlayışına uygun olarak çalışmasını sağlamalı, adayı bilimsel çalışma etiği açısından denetlemeli, bilim etiğine uymayan davranışlara karşı izin vermemelidir.
- Adayın tez çalışmasını ya da çalışmaya ilişkin verileri, çalışma yayınlanmadan önce kendinin diğer araştırmalarında kullanmamalı; başkalarının kullanmasına fırsat vermemelidir.
- Değerlendirme, yönetme, yönlendirme vb. süreçlerin hiçbir aşamasını ihmal nedeniyle veya kasıt olarak geciktirmemelidir.
- Çalışmada kullanılacak ölçme araçlarının önyargısız (ırk, din, milliyet, cinsiyet, düşünce ve eğilim ve kurumsal/kişisel yakınlık gibi etkilerden uzak), tarafsız ve bağımsız olarak hazırlanmış olmasına dikkat etmelidir.
- Öğrencinin tez danışmanlığı görevini haklı bir mazeret ve gerekçe olmaksızın bırakmamalıdır.
Öğrencilerle ilgili bilimsel etik kurallar:
- Tez/proje çalışmasının etik kurallara uygun olarak yürütülmesinden ve yazılmasından sorumludur.
- Danışmanı ile ilişkilerinde dürüst, tarafsız ve ilkeli davranmalıdır.
- Kendi sorumluluğunun gereklerini yerine getirmelidir.
- Çalışmaları süresince danışmanı ile düzenli olarak görüşmeli, çalışmanın her evresini danışmanıyla paylaşmalı ve danışmanın önerilerini dikkate almalıdır.
- Tez/proje çalışmasıyla ilgili bilgileri danışmanın izni olmaksızın başka araştırmalarda kullanmamalı ve yayınlamamalıdır.
- Çalışmada kullanılacak ölçme araçlarının önyargısız (ırk, din, milliyet, cinsiyet, düşünce ve eğilim ve kurumsal/kişisel yakınlık gibi etkilerden uzak), tarafsız ve bağımsız olarak hazırlanmış olmasına dikkat etmelidir.
Kaynak:
Anadolu Üniversitesi Bilim Etiği Kılavuzu, http://www.anadolu.edu.tr/arastirma/etik-kurulu/bilim-etigi-kilavuzu
